Wanneer mag je afwijken van een protocol?

woensdag 6 september 2023

Binnen de zorgsector zijn er tal van protocollen en richtlijnen vastgelegd. Deze hebben als voornaamste doel om de kwaliteit van de zorg te waarborgen. Maar hoe moet je handelen als de situatie van jou vraagt af te wijken van de voorgeschreven richtlijnen? Wat als het volgen van een protocol juist een negatieve invloed heeft op de zorgkwaliteit? In dit artikel gaan we dieper in op deze kwesties.

Het doel van protocollen en richtlijnen
Hoewel elke patiënt unieke behoeften heeft en de zorg daarop afgestemd moet worden, zijn nationale professionele standaarden van groot belang. Deze normen bieden richting en een raamwerk voor zorgverlening. Ze verschaffen duidelijkheid en vormen een basis voor retrospectieve evaluatie.

De protocollen en richtlijnen dienen ter ondersteuning van professionals, om hun handelen te rechtvaardigen en patiënten een helder beeld te geven van de te ontvangen zorg. Daarmee dragen deze protocollen bij aan het waarborgen van goede en verantwoorde zorg.

Afwijking van Protocollen en Richtlijnen
Iedere zorgverlener belichaamt een individuele professionaliteit, waarbij persoonlijke waarden en ethiek een rol spelen. Deze autonomie vereist dat je in elke situatie de benodigde handelingen beoordeelt om kwaliteitszorg te bieden.
Het naleven van protocollen en richtlijnen is niet altijd de meest geschikte aanpak voor zorgverlening. In zulke momenten zijn afwijkingen toegestaan - sterker nog, verwacht wordt dat je afwijkt wanneer het volgen van een protocol de verlening van kwaliteitszorg belemmert. Dit valt binnen jouw professionele autonomie.

Echter, wanneer je afwijkt, is een grondige rechtvaardiging noodzakelijk: welke overwegingen hebben geleid tot deze keuze? Een zorgvuldige overweging van jouw handelingen en aantekeningen in het patiëntendossier kunnen hierbij van grote hulp zijn.

Vraag jezelf af of de protocollen en richtlijnen daadwerkelijk bijdragen aan het bereiken van het zorgdoel. Als dit niet het geval is, heb je als zorgverlener de ruimte om hiervan (weloverwogen!) af te wijken. Begin bij de protocollen en richtlijnen, maar blijf altijd zelf nadenken over de meest geschikte zorgverlening.

Het is te allen tijde mogelijk om te overleggen met collega's om jouw inschatting te toetsen. Binnen de Verzorging, Verpleging en Thuiszorg (VVT)-sector is het zelfs verplicht om bij ernstige afwijkingen met hoog risico te overleggen met een arts of verpleegkundig specialist met bevoegdheid.

Kortom, terwijl protocollen en richtlijnen onmisbaar zijn in de zorg, is het essentieel om te erkennen dat elke situatie uniek is. Het vergt een professionele beoordeling om te bepalen wanneer het afwijken van de standaardprocedures in het belang is van de kwaliteit van zorg. Dit vereist een nauwkeurige afweging van het beste belang van de patiënt en het juiste evenwicht tussen richtlijnen en persoonlijke expertise.

Bron: solopartners.nl

Duobus Zorgnieuws (Webredactie)

Wij houden u op de hoogte over de ontwikkelingen in de markt.